Sunday, May 24, 2015

Πώς σε λένε; Jak się nazywasz? What's your name?

Przedstawianie się w języku greckim :)
Poniżej możecie zauważyć, że forma czasownika zarówno dla kobiety jak i mężczyzny jest taka sama. Maria to oczywiście imię żeńskie, a Kosta męskie ;)

- Πώς σε λένε;      Jak się nazywasz?                  What's your name?
- Με λένε Μαρία.  Nazywam się Maria.                My name is Maria.

- Πώς σε λένε;      Jak się nazywasz?                  What's your name?
- Με λένε Κώστα.  Nazywam się Kosta.               My name is Kosta.

- Πώς την λένε;     Jak ona się nazywa?               What's her name?
- Την λένε Αλίκη.  Ona nazywa się Aliki.               Her name is Aliki.

- Πώς τον λένε;     Jak on się nazywa?                  What's his name?
- Τον λένε Νίκο.    On nazywa się się Niko.           His name is Niko.

- Είσαι από την Ελλάδα;                  Jesteś z Grecji?                   Are you from Greece?
- Ναι, είμαι από την Ελλάδα.           Tak, jestem z Grecji.            Yes, I am from Greece.
- Οχι, δεν είμαι από την Ελλάδα.    Nie, nie jestem z Grecji.       No, I am not from Greece.

- Η Μαρία είναι από την Ελλάδα;   Czy Maria jest z Grecji?       Is Maria from Greece?
- Ναι, είναι από την Ελλάδα.          Tak, Maria jest z Grecji.       Yes, she is from Greece.
- Οχι, δεν είναι από την Ελλάδα.   Nie, Maria nie jest z Grecji.  No, she is not from Greece.

Tak, wiem, że lepiej brzmiałoby Pochodzisz z Grecji? Jednak prościej będzie zapamiętać czasownik είναι, czyli być w ten oto sposób. :)

Friday, March 20, 2015

Przydatne zwroty/ Common phrases

Poniżej znajdziecie kilka zwrotów, które na pewno przydadzą sie każdemu, kto chciałby nauczyć się mówić po grecku ;) / You'll find here some of the common phrases in Greek :)

βέβαια - oczywiście
(vevea) - of course

είναι εντάξει - w porządku
(ine edaksi) - that's fine

είναι σωστό - zgadza się
(ine sosto) - that's right

σίγουρα - pewnie
(sigura) - sure

ασφαλώς - na pewno
(asfalos) - certainly

το συντομότερο δυνατόν - tak szybko, jak to tylko możliwe
(to sidomotero dinaton) - as soon as possible

αρκετά - wystarczy
(arketa) - that's enough

δεν έχει σημασία - to nie ma znaczenia
(den echi simasia) - it doesn't matter

δεν είναι σημαντικό - nieważne
(den ine simantiko) - that's not important

δεν είναι σοβαρό - to niepoważne
(den inde sovaro) - it's not serious

δεν αξίζει - nie jest tego warte
(den aksizi) - it's not worth it

βιάζομαι - spieszę się
(viazome) - I'm in a hurry

πρέπει να φύγω - muszę iść
(trepi na figo) - I've got to go

βγαίνω έξω - wychodzę
(vgeno ekso) - I'm going out

καλό ύπνο - śpij dobrze
(kalo ipno) - sleep well

επίσης - nawzajem
(episis) - likeweise

και εγώ - ja też
(ke ego) - me too

όχι άσχημα - nieźle
(ochi aschima) - not bad



PS Pisząc v w nawiasach dotyczących wymowy mam na myśli angielskie v,
      czyli polskie w ;)

Thursday, March 19, 2015

Alfabet grecki

Zupełnie zapomniałam, że pierwszym i podstawowym postem na blogu powinien być właśnie ten dotyczący alfabetu greckiego, który nieco różni się od alfabetu łacińskiego, którego używamy. Podejrzewam, że wiele greckich liter jest wam dobrze znanych z lekcji matematyki czy fizyki. Ponadto alfabet łaciński rozwinął się z 24 liter alfabetu greckiego, więc istnieje wiele podobieństw, które łatwo zapamiętać.



Kilka przydatnych wskazówek:

γ: gammy nie wymawiamy jak g, niektórzy opisują ją jako dźwięczne h, a wy musicie uzbroić się w cierpliwość, zanim uporacie się z wymową, a tu znajdziecie link z wymową
γάλα - mleko

δ: tak jak w języku angielskim th w that lub there
δωμάτιο - pokój

ζ: swoim brzmieniem przypomina polskie z, które pojawia się w takich wyrazach jak zdrowie czy pozycja
ζάχαρη - cukier

θ: kolejny dźwięk, który pojawia się w angielskim thanks czy thin
θέατρο - teatr

ξ: wymawiamy jak polskie ks w Ksawery
φιλοξενία - gościnność

ρ: pamiętajcie, że nie jest to p, tylko r ;)
popularna wyspa Rodos - Ρόδος

σ,ς: jest to po prostu s, jednak pierwsze z nich stawiamy w środku wyrazu, a drugie zawsze na końcu
σαλάτα - sałatka                             καλός - dobry

χ: jest to dźwięk ch
καληνύχτα - dobranoc

Akcent:
Prawie każdy wyraz w języku greckim posiada akcent. Znaczek akcentu jest konieczny i pojawia się zawsze nad akcentowaną sylabą. W przypadku dużych liter akcent stoi przed wyrazem. Słowa, które składają się z jednej sylaby, nie posiadają akcentu. Oczywiście istnieją wyjątki, które podkreślają regułę ;)

Rozkład greckich liter na klawiaturze:





Wednesday, March 18, 2015

Czasowniki posiłkowe έχω i είμαι

Czasowniki posiłkowe:
W języku greckim nie istnieje forma bezokolicznika, czasowniki podaje się w pierwszej osobie liczby pojedynczej: έχω - mam oraz είμαι - jestem.

W greckim, podobnie jak w polskim, przy czasownikach nie stosujemy zaimków osobowych. Pojawiają się one tylko wtedy, kiedy chcemy podkreślić wyjątkową rolę osoby wykonującej czynność.


Przeczenie:
Jak już napisałam w poprzednim poście, jeśli chcemy odpowiedzieć na zadane pytanie użyjemy słów οχι(nie) oraz ναι(tak). Jeśli chcemy zaprzeczyć całe zdanie, stawiamy przed czasownkiem δεν(den), które znaczy nie. Należy pamiętać, że δεν stawia się TYLKO przed czasownikami! 

 ’Εχω το δωμάτιο.      Mam pokój.
 Δεν έχο το δομάτιο.  Nie mam pokoju.

Zanikające ν:
Litera v na końcu rodzajników albo δεν czasami jest, a czasem jej nie ma ;)
Piszemy i wymawiamy v przed słowami, które rozpoczynają się od następujących spółgłosek: κ,π,τ,ξ,ψ,μπ,ντ,τσ,τζ lub od samogłosek: α,ε,η,ι,υ,ο,ω.

Δε μου αρέσει.     Nie podoba mi się to.
Δεν το πιστεύω.   Nie wierzę w to.

Thursday, March 5, 2015

Pozdrowienia, rodzajniki

Jak to jest z pozdrowieniami w języku greckim? :)

Do około godziny 12.00, czyli do powitań przed południem powinniśmy użyć formułki καλημέρα (kalimera), czyli naszego "dzień dobry". Późnym popołudniem natomiast oraz wieczorem użyjemy zwrotu καλησπέρα (kalispera), czyli "dobry wieczór". Na pożegnanie możemy powiedzieć αντίο (adio), a w godzinach wieczornych żegnamy się mówiąc καληνύχτα (kalinihta), czyli dobranoc. Uniwersalnym zwrotem na powitanie i pożegnanie jest γεια σου (ja su) lub γεια σας (ja sas). Należy pamiętać, że γεια σου kierujemy do przyjaciela, natomiast γεια σας do wielu przyjaciół lub do osoby starszej, z którą pozostajemy w oficjalnych stosunkach. Powszechnym zwrotem w sytuacjach oficjalnych jest także χαίρετε (cherete), który w dosłownym tłumaczeniu oznacza "cieszcie się".

Rodzajniki:

W języku greckim, podobnie jak w polskim, istnieją trzy rodzaje: męski, żeński i nijaki. Jednak w języku greckim pojawiają się w związku z tym trzy rodzajniki: ο, η, το. Jaki rodzajnik odpowiada danemu słowu, rozpoznaje się po końcówce rzeczownika. W języku polskim nie mamy rodzajników, a w języku greckim są one tylko wskazówką, w jakim przypadku stoją greckie rzeczowniki, dlatego ich nie tłumaczymy. Wyjątkiem są sytuacje kiedy rodzajniki przybierają znaczenie zaimka osobowego lub wskazującego.

Rodzajniki określone w mianowniku:
męski - ο   ο κόσμος
żeński - η  η Παναγιά
nijaki - το  το χωριό

Rodzajniki określone w bierniku:
męski - το(ν)
żeński - τη(ν)
nijaki -  το(ν)

Literę v przy τον i την stawia się tylko przed słowami, które rozpoczynają się od samogłosek lub następujących spółgłosek: κ, π, τ, ξ, ψ, μπ, ντ, τσ, τζ.

Tabelka przedstawiająca końcówki rzeczowników i odpowiadające im rodzajniki:
A na koniec podchwytliwe ναι, czyli "tak" w języku greckim, które swoim brzmieniem przypomina bardziej polskie "nie". :)

Pamiętajcie! Ναι (ne) oznacza tak, natomiast οχι (ochi) to po grecku nie.

Kαληνύχτα!


Podstaw greckiego ciąg dalszy...

Z góry przepraszam za drobne błędy, które mogą się wkraść, szczególnie błędy w pisowni, ale dopiero się uczę i jestem na początku przygody z językiem greckim. Ten blog ma na celu zmobilizować mnie do systematycznej nauki, gdyż jestem niesamowicie leniwą osobą. ;)

Tak jak w języku polskim mamy dwa rodzaje h/ch, ó/u czy rz/ż, tak w języku greckim np. głoskę i można zapisać na 5 sposobów. ;)

Głoska "i": Η,η   Ι,ι   Υ,υ   Ει,ει  Οι,οι

Głoska "e": Εε,εε  Αι,αι


Głoska "o": O,o  Ω,ω

Wielką literą piszemy wszystkie nazwy własne, czyli imiona, nazwy geograficzne, tytuły itp. oraz nazwy miesięcy i dni tygodnia. Przy okazji trochę słownictwa:


Miesiące:
Ιανουάριος - styczeń
Φεβρουάριος - luty
Μάρτιος - marzec
Απρίλιος - kwiecień
Μάιος - maj
Ιούνιος - czerwiec
Ιούλιος - lipiec
Αύγουστος - sierpień
Σεπτέμβριος - wrzesień
Οκτώβριος - październik
Νοέμβριος - listopad
Δεκέμβριος - grudzień

Dni tygodnia:

Κυριακή - niedziela
Δευτέρα - poniedziałek
Τρίτη - wtorek
ΤεΤάρτη - środa
Πέμπτη - czwartek
Παρασκευή - piątek
Σάββατο - sobota

Słówko tego posta: αλλά, czyli ale, prawda, że proste? ;)

Wednesday, March 4, 2015

Καλησπέρα!

Dlaczego język grecki? Grecki jest jednym z najpiękniejszych języków świata! 

Język grecki(ελληνική γλώσσα) jest najstarszym żywym językiem w Europie, który ma nieprzerwaną, najdłuższą tradycję pisaną. Liczba rodzimych mówców to około 13 mln.
Alfabet składa się z 24 liter(w tym 7 samogłosek i 17 spółgłosek), w każdym wyrazie składającym się z więcej niż jednej sylaby, akcent zostaje oznaczony graficznie. Akcent może padać na sylabę ostatnią, przedostatnią lub trzecią od końca wyrazu.  


Kilka podstawowych informacji dotyczących alfabetu(το αλφάβητο), wymowy oraz dwuznaków:

1. γ wymawia się jak dźwięczne h (przydechowe g-gh) - to właśnie gamma była dla mnie największym problemem, ale dzięki praktyce po pewnym czasie udało mi się wydobyć z siebie ten dźwięk ;)
2. γ przed samogłoskami ε oraz ι wymawia się jak j
3. δ wymawia się jak dh, tak jak w angielskim th w that
4. θ wymawia się tak jak w angielskim th w wyrazie think
5. σ wymawia się jak s przed samogłoskami i spółgłoskami bezdźwięcznymi
6. σ wymawia się jak z przed spółgłoskami dźwięcznymi
7. ς jest to po prostu s, które pisze się tylko na końcu wyrazu


Za wyjątkiem γγ wszystkie pozostałe takie same spółgłoski występujące obok siebie czytamy pojedynczo:

νν [n]         η ’Αννα [Ana] - Anna
μμ [m]       το γράμμα [grama] - litera, list
ρρ [r]         απόρρητος [aporitos] - poufny
σσ [s]        τέσσερα [tesera] - cztery


Dwuznaki spółgłoskowe:                                             

1. γγ [ng, ngh]                                                             
2. γκ [gn, g]                                                               
3. μπ [mb, b]                                                              
4. ντ [nd, d]                                                                
5. τσ [c]                                                                      
6. τζ [dz]                                                                     


Dwuznaki samogłoskowe:

1. αι [ε]
2. αυ [aw, af] το αυγό [awgo] - jajko, ale το αυτί [afti] - ucho
3. ει [ι]
4. ευ [ew, ef] η Ευρόπη [ewropi] - Europa, ale η ευθεία [efthija] - prosta linia
5. οι [ι]
6. ου [υ]